مقالات
علیرضا ابراهیم گل؛ سیامک کریمی
چکیده
پنجهزار گونه اقلیت در سراسر جهان زندگی میکنند. نگاهی به نقشه پراکندگی این اقلیتها به خوبی نشان میدهد که آنها در مناطق بحرانخیز جهان جا گرفتهاند. یکی از جدیترین و جدیدترین رویدادهایی که حول موضوع اقلیتها در حقوق بینالملل شکل گرفته است، خواست «جدایی یکجانبه» از جانب آنهاست؛ یعنی جدایی که با رضایت دولت مادر همراه نیست. ...
بیشتر
پنجهزار گونه اقلیت در سراسر جهان زندگی میکنند. نگاهی به نقشه پراکندگی این اقلیتها به خوبی نشان میدهد که آنها در مناطق بحرانخیز جهان جا گرفتهاند. یکی از جدیترین و جدیدترین رویدادهایی که حول موضوع اقلیتها در حقوق بینالملل شکل گرفته است، خواست «جدایی یکجانبه» از جانب آنهاست؛ یعنی جدایی که با رضایت دولت مادر همراه نیست. جدایی کوزوو از صربستان، درخواست جدایی اقلیم کردستان از عراق و درخواست جدایی کاتالونیا از اسپانیا از جمله نمونههای آشکار این وقایع به شمار میروند. موضع حقوق بینالملل درباره این جداییها چیست؟ آیا این جداییها مشروع هستند؟ نظریه «جدایی چارهساز» از جمله نظریههایی است که تلاش کرده تا به این پرسشها پاسخ بدهد. بنا به این نظریه، آنجا که پایان بخشیدن به نقض فاحش حقوق بشر جز با جدایی بخشی از سرزمین دولت مادر حاصل نمیآید، ناگزیر باید حق بر جدایی را به رسمیت شناخت. این نوشتار تلاش میکند بدون آن که به مشروعیت جدایی یکجانبه بپردازد، صحت و اعتبار نظریه جدایی چارهساز را از منظر حقوق بینالملل مورد سنجش قرار دهد. به نظر میرسد این نظریه با اصول حقوق بینالملل سازگار نیست.
مقالات
علی باقری دولت آبادی؛ اسماعیل مردانلو
چکیده
یکی از چالشبرانگیزترین مباحث سیاست خارجی ایران طی سالهای 1381 تا 1394 موضوع پرونده هستهای بود. در طول این سالها دولت سید محمد خاتمی و محمود احمدینژاد هر یک بهنوعی درصدد پایان دادن به این چالش برآمدند اما این مهم تنها در دولت حسن روحانی محقق شد. این شرایط منجر به طرح این سؤال میگردد که چه عواملی بر تصمیمگیری رهبران سیاسی ایران ...
بیشتر
یکی از چالشبرانگیزترین مباحث سیاست خارجی ایران طی سالهای 1381 تا 1394 موضوع پرونده هستهای بود. در طول این سالها دولت سید محمد خاتمی و محمود احمدینژاد هر یک بهنوعی درصدد پایان دادن به این چالش برآمدند اما این مهم تنها در دولت حسن روحانی محقق شد. این شرایط منجر به طرح این سؤال میگردد که چه عواملی بر تصمیمگیری رهبران سیاسی ایران و توفیق آنان در شکلگیری یک توافق بینالمللی در این مقطع زمانی تأثیر گذاشت؟ فرضیه پژوهش حاضر بر این استدلال استوار است که طبق نظریه تصمیمگیری روزنا از میان متغیرهای 5 گانه در تصمیمگیری، عامل فرد، جامعه و نظام بینالملل بیشترین تأثیرگذاری را در حصول این توافق ایفا کردهاند. یافتههای پژوهش از ویژگیهای شخصیتی حسن روحانی، خواسته مردم برای پایان تحریمها و احقاق حق هستهای و استقبال جامعه جهانی از ریاست جمهوری حسن روحانی بهعنوان مهمترین عوامل در به سرانجام رسیدن پرونده هستهای یاد میکند. بااینحال تاثیر متغیرهای دیگر همچون نقش و بوروکراتیک را در این میان نادیده نمیانگارد. در انجام پژوهش حاضر از روش کیفی از نوع تبیینی و منابع الکترونیکی و نوشتاری استفاده شده است.
مقالات
محمد علی رمضانی؛ ناصر حکمت نژاد
چکیده
از مسائل مهمی که اتحادیه اروپا با آن مواجه است و همزمان به گسترش اتحادیه و سیاست خارجی آن مربوط می شود، سیاست اتحادیه اروپا در خصوص کشورها و مناطق مجاور اتحادیه است. جدید ترین ابزار سیاست خارجی اتحادیه در قبال همسایگان خود، سیاست موسوم به همسایگی اتحادیه اروپا (ENP) می باشد. این سیاست را باید در واقع محل تقاطع سیاست خارجی، امنیتی، توسعه ...
بیشتر
از مسائل مهمی که اتحادیه اروپا با آن مواجه است و همزمان به گسترش اتحادیه و سیاست خارجی آن مربوط می شود، سیاست اتحادیه اروپا در خصوص کشورها و مناطق مجاور اتحادیه است. جدید ترین ابزار سیاست خارجی اتحادیه در قبال همسایگان خود، سیاست موسوم به همسایگی اتحادیه اروپا (ENP) می باشد. این سیاست را باید در واقع محل تقاطع سیاست خارجی، امنیتی، توسعه ای و تجاری اتحادیه اروپا دانست که هدف اصلی آن صدور هنجارهای اروپایی به آن سوی مرزها و تشکیل حلقه ای از دوستان با تأکید بر ایجاد حکومت خوب، ثبات اقتصادی و سیاسی، دموکراسی سازی و احترام به حقوق بشر در همسایگان اتحادیه به عنوان مقدمه ای برای ارتقاء ثبات و امنیت درون اتحادیه می باشد. مقاله حاضر تلاش دارد تا با کالبد شکافی سیاست همسایگی اتحادیه اروپا به بررس کارآیی این سیاست در راستای دست یابی به اهداف مورد نظر بپردازد. در این پژوهش اوکراین به عنوان یکی از مهمترین کشورهای اروپایی که این سیاست در قبال آن اعمال شده است به عنوان نمونه بررسی شد؛ نتایج این بررسی نشان داد که اگرچه اقداماتی در راستای دستیابی به اهداف این سیاست توسط کشورهای مجری صورت گرفته ولی در کل این سیاست به دلیل ناسازگاری منافع و اهداف اتحادیه در کشورهای شریک، یکی فرض کردن فرایند سیاست گسترش اتحادیه با سیاست همسایگی و نبود چشم انداز الحاق، فقدان انگیزه های کافی و قابل ملاحضه، عدم حمایت از جامعه مدنی در کشورهای تحت پوشش و حمایت مالی اندک از سیاست همسایگی، نتوانسته آنچنان که باید موفقیتآمیز باشد.
مقالات
خلیل اله سردارنیا
چکیده
دیپلماسی عمومی، اصطلاحی است که در چند دهه اخیر به تاثیر از گسترش اینترنت و شبکه های خبری ماهواره ای به صورت فزاینده مورد توجه محافل علمی – آکادمیک و دیپلماتیک قرار گرفته است. این نوع دیپلماسی در ارتباط با نفوذ، هدایت و بسیج افکار عمومی در راستای اهداف کنشگران حکومتی و غیر حکومتی به کار می رود. در این نوشتار، نگارنده در صدد ارائه پاسخ ...
بیشتر
دیپلماسی عمومی، اصطلاحی است که در چند دهه اخیر به تاثیر از گسترش اینترنت و شبکه های خبری ماهواره ای به صورت فزاینده مورد توجه محافل علمی – آکادمیک و دیپلماتیک قرار گرفته است. این نوع دیپلماسی در ارتباط با نفوذ، هدایت و بسیج افکار عمومی در راستای اهداف کنشگران حکومتی و غیر حکومتی به کار می رود. در این نوشتار، نگارنده در صدد ارائه پاسخ تحلیلی به این سوال است که چرا شبکه ماهواره ای الجزیره با وجود کمتر از دو دهه فعالیت رسانه ای، نسبت به شبکه های ماهواره ای غربی در دیپلماسی عمومی و نفوذ در افکار عمومی در جهان عرب از موفقیت زیادی برخوردار بوده است؟ مهمترین دلایل در موفقیت این شبکه عبارتند از: استقلال و تابوشکنی سیاسی در پوشش خبری- تصویری، محتوای انتقادی و تحلیلی، نقد سلطه و مداخله ایالات متحده آمریکا در منطقه، گفتمان رسانه ای پان عرب و پان اسلامی، دفاع از حقوق مردم فلسطین، تکنیک ها و ساختار نوین و جذاب در پوشش خبری - تصویری و میزگردهای تحلیلی با تمرکز بر مسائل مهم منطقه. در این تحقیق، روش تحقیق از نوع تحلیل ثانویه داده ها و نیز روش تبیین علی تحلیلی- استدلالی است. مهمترین یافته این تحقیق آن است که شبکه ماهواره ای الجزیره از موفقیت شایان توجهی در دیپلماسی عمومی منطقه ای و نفوذ و بسیج افکار عمومی در خاورمیانه و شمال آفریقا برخوردار بوده است.
مقالات
علیرضا کوهکن؛ مهلا نخعی خیرآبادی
چکیده
لابی ارامنه یکی از لابی های قومی قدرتمند در ایالات متحده آمریکا است. تلاش اصلی سازمانهای مختلف لابی ارامنه در ایالات متحده تاثیر گذاری بر سیاست خارجی ایالات متحده در جهت اهداف و مسائل مربوط به خودشان است. کمیته ملی ارامنه و مجمع ارامنه آمریکا دو سازمان اصلی لابی ارامنه هستند که سه هدف اصلی لابی ارامنه یعنی، شناسایی قتل عام ارامنه ...
بیشتر
لابی ارامنه یکی از لابی های قومی قدرتمند در ایالات متحده آمریکا است. تلاش اصلی سازمانهای مختلف لابی ارامنه در ایالات متحده تاثیر گذاری بر سیاست خارجی ایالات متحده در جهت اهداف و مسائل مربوط به خودشان است. کمیته ملی ارامنه و مجمع ارامنه آمریکا دو سازمان اصلی لابی ارامنه هستند که سه هدف اصلی لابی ارامنه یعنی، شناسایی قتل عام ارامنه توسط امپراتوری عثمانی در سال های 1922-1915، شناسایی استقلال و خومختاری منطقه ناگورنو- قره باغ و دریافت کمک های مالی از ایالات متحده را دنبال می کنند. سیاست خارجی در ایالات متحده متاثر از عوامل و عناصر مختلفی است، لابی ها یکی این عناصر هستند که در چارچوب کلی گروه قرار می گیرند. بنابراین توضیح جایگاه گروه در سیاست خارجی ایالات متحده ضرورت مییابد؛ که تحقیق حاضر این مبحث را با نظریه گروه در ایالات متحده ارائه شده توسط آرتور بنتلی توضیح میدهد.
مقالات
علی محمدیان؛ قاسم ترابی
چکیده
سقوط صدام در سال 2003، دولت و نظام سیاسی عراق را بهطورکلی متحول ساخت و آن کشور را در بحران چندسالهای فروبرد، بهگونهای که باعث قدرت گیری شیعیان برای اولین بار در تاریخ عراق و افزایش قدرت حکومت اقلیم کردستان گردید. کردستان تنها منطقهای از عراق است که تا قبل از حمله داعش (2014) به برخی از مناطق آن، توانسته است بدون تأثیرپذیری از محیط ...
بیشتر
سقوط صدام در سال 2003، دولت و نظام سیاسی عراق را بهطورکلی متحول ساخت و آن کشور را در بحران چندسالهای فروبرد، بهگونهای که باعث قدرت گیری شیعیان برای اولین بار در تاریخ عراق و افزایش قدرت حکومت اقلیم کردستان گردید. کردستان تنها منطقهای از عراق است که تا قبل از حمله داعش (2014) به برخی از مناطق آن، توانسته است بدون تأثیرپذیری از محیط ناامن، در راستای اهداف و برنامههای خود بکوشد و بهعنوان یک بازیگر ذرهای، خود را در داخل منطقه و جهان مطرح نماید. این پژوهش با بهرهگیری از رویکرد توصیفی- تحلیلی و استفاده از منابع اینترنتی و کتابخانهای درصدد پاسخگویی به این سؤال است که: تحولات عراق چه تأثیری بر فرآیند استقلالخواهی کردها داشته است؟ یافتهها حاکی از آن است که طی چند سال گذشته تحولات ویژهای در عراق رویداده است که ازجمله آنها میتوان به سقوط صدام در سال 2004، تدوین قانون اساسی عراق در سال 2005 و ظهور و قدرتنمایی داعش در سال 2014 اشاره نمود. این موارد علت اصلی استقلالخواهی کردها نیستند، اما موجب تسریع در فرآیند استقلالخواهی کردها شدهاند و نقش متغیر تسهیلکننده را دارا میباشند. در این راستا، پیشبینی میشود در صورت سمتگیری تحولات به این صورت، استقلال کردستان عراق صورت خواهد گرفت.