پژوهش نامه ایرانی سیاست بین الملل، عضو کمیتۀ بینالمللی اخلاق در انتشار(COPE) است و از آییننامۀ اجرایی قانون پیشگیری و مقابله با تقلب در آثار علمی پیروی مینماید.
منشور اخلاق نشریۀ پژوهش نامۀ ایرانی سیاست بینالملل، برمبنای رهنمودهای ارائهشده توسط کمیتۀ اخلاق انتشارCOPEطراحی شده است و از کلیۀ شرکتکنندگان انتظار میرود به اصول اخلاقی مذکور پایبند باشند. هرگونه سرقت علمی یا سایر رفتارهای غیراخلاقی منجر به حذف مقاله از فرآیند داوری خواهد شد. این منشور جهت تعیین وظایف و تعهدات نویسندگان، سردبیر، اعضای هیأت تحریریه و داوران تنظیم شده است.
سردبیر و هیأت تحریریه
پذیرش مقالات: سردبیر نشریه مسئول اتخاذ تصمیم جهت پذیرش یا رد مقالات ارسالی میباشد. سردبیر با کمک هیأت تحریریه و با درنظرگرفتن مسائل مربوط به حق کپیبرداری، سرقت علمی و... و همچنین صلاحدید داوران و ویراستاران اقدام به پذیرش مقاله مینماید.
عدالت: سردبیر وظیفۀ قضاوت در مورد مقالات را صرفاً از لحاظ شایستگی علمی برعهده دارد و باید بدون طرفداری یا کینهتوزی شخصی یا درنظرگرفتن ملیت، جنسیت، مذهب و مسائل قومی، نژادی و سیاسی عمل نماید.
محرمانهبودن: سردبیر و هیأت تحریریه نباید اطلاعات مربوط به مقاله را در مراحل داوری و ارزیابی برای کسی غیر از داوران، نویسندگان و ویراستاران افشا کنند.
عدم افشا و استفاده شخصی: آن بخش از مطالب مقالات ارسالی که منتشر نشدهاند نباید در پژوهش شخصی سردبیر و یا هیأت تحریریه، بدون کسب رضایت مکتوب نویسنده، استفاده شوند. اطلاعات و یا ایدههای محرمانه که از طریق ارزیابی مقالات کسب شدهاند باید بهطور محرمانه حفظ شوند و در جهت منافع شخصی استفاده نشوند.
داوران
پذیرش مقالات: داوران به سردبیر و اعضای هیأت تحریریه در اتخاذ تصمیم برای پذیرش و یا رد مقاله کمک نموده و از طریق ارسال اصلاحیه به نویسندگان در ارتقاء مقاله، سهیم میباشند.
حق امتناع و عدم پذیرش: امتناع و رد درخواست ارزیابی یک مقاله بر حسب زمان و یا موقعیت ضروری و لازم است. داوری که احساس عدم صلاحیت کافی برای قضاوت در مورد مقاله پژوهشی میکند، باید از ارزیابی مقاله امتناع کند.
محرمانهبودن: داوران باید به محرمانهبودن فرآیند ارزیابی احترام بگذارند و نباید اطلاعات مربوط به مقاله را بدون اجازۀ مکتوب نویسنده دراختیار شخصی غیر از سردبیر بگذارند.
عدم سوگیری: داوران باید مقالات را بهطور عینی، بیطرفانه و عادلانه ارزیابی کنند. داوران باید از سوگیریهای شخصی در توصیهها و قضاوتهای خود اجتناب کنند.
منابع: داوران موظفند منابعی را که نویسنده به آنها ارجاع داده شناسایی و بررسی نمایند. هرگونه نتیجهگیری یا بحثی که پیشازاین مطرح شده باشد باید همراه با منبع ذکر شود. همچنین داوران موظفند در صورت مشاهدۀ هرگونه شباهت یا همپوشانی بین اثر ارسالی و مقالهای دیگر، سردبیر را آگاه سازند.
تضاد منافع: داوران نباید از اطلاعات یا ایدههایی که طی فرآیند ارزیابی بهدست آوردهاند در جهت منافع شخصی استفاده نمایند. همچنین داوران باید از ارزیابی مقالاتی که از دید آنها مشمول تضاد منافع اعم از منافع مشترک مالی، سازمانی، شخصی و یا هرگونه ارتباط یا پیوندهای دیگر با شرکتها، نهادها یا افراد مرتبط با مقالات است، امتناع کنند.
نویسندگان
گزارش یافتهها: نویسندۀ مسئول مکاتبه، مسئول نهایی محتوای کل مقاله ارسالی میباشد. نویسندگان متعهد هستند یافتههای خود را بهطور کامل گزارش کنند و در ارائۀ یافتهها و تفسیر آنها دقت ویژه داشته باشند. مقاله باید حاوی جزئیات و منابع کافی باشد بهنحوی که امکان دسترسی سایر پژوهشگران به مجموعۀ دادههای یکسان جهت تکرار پژوهش وجود داشته باشد.
سرقت علمی: نویسندۀ مسئول مکاتبه مقاله باید از اینکه تمامی مطالب ذکر شده حاصل پژوهش وی و همکاران ایشان که اسامی آنها مندرج در مقاله است، اطمینان حاصل نموده و منشأ و اصالت هر یک از مجموعهدادههای بهکارگرفتهشده را مشخص کند.
اصالت: مقاله باید کاری جدید و اصیل باشد. نویسنده نمیتواند مقالهای را که کل یا بخشی از آن در جای دیگری تحت بررسی است و یا قبلاً به نشریۀ دیگری ارسال شده به نشریۀ پژوهشنامۀ ایرانی سیاست بینالملل بفرستد.
تشکر و قدردانی: نویسندگان باید به مراکز یا افرادی که در شکلگیری پژوهش تأثیرگذار بودهاند اشاره نموده و قدردانی نمایند. همچنین در صورت نیاز، حامی مالی پژوهش در این بخش ذکر شود و مورد قدردانی قرار گیرد.
تألیف اثر: همۀ نویسندگان مندرج در مقاله باید در کار پژوهش مساعدت و همکاری جدی داشته و در مقابل نتایج پاسخگو باشند. اعتبار و امتیاز نویسندگی یا تألیف باید بهنسبت مساعدت در بخشهای مختلف تسهیم شود. نویسندگان باید مسئولیت و اعتبار کار را تقبل کنند. نویسندۀ مسئول مکاتبه که مقاله را به نشریه ارسال مینماید باید یک نسخه یا پیشنویس مقاله را به همۀ نویسندگان مشترک و همکار ارسال و رضایت آنها را جهت ارسال مقاله به نشریه و انتشار آن کسب کند.
تضاد منافع: نویسندگان موظفند هرگونه تضاد منافعی را که بر نتیجۀ پژوهش و یا تفسیر یافتهها تأثیرگذار بوده است مطرح نمایند و منابع مالی حامی پژوهش خود را ذکر کنند.
بازبینی مقاله: اگر نویسنده متوجه اشتباه یا بیدقتی مهمی در اثر خود شود، موظف است مراتب را بهسرعت به سردبیر نشریۀ پژوهشنامۀ ایرانی سیاست بینالملل اطلاع داده و در فرآیند بازبینی و اصلاح مقاله همکاری نماید.
حق نشر: حق نشر برای نویسندگان محفوظ خواهد بود و آنان میتوانند مقالاتشان را در واسپارگاهها آرشیوسازی کنند. این بدین معنی استکه از این مقالات بهراحتی میتوان استفاده کرد؛ مادامی که به آن بهدرستی استناد شود.
سیاست دانشگاه فردوسی مشهد در استفاده از هوش مصنوعی و مدل(های) زبانی بزرگ
بر پایۀ دیدگاه کمیتۀ اخلاق انتشار (COPE)، نویسندگان در تمام آثارو اعم از مقاله های علمی، این امکان را دارند تا از ابزارهای هوش مصنوعی و مدل(های) زبانی بزرگ برای تهیۀ پیشنویس نسخۀ نویسنده «در بخش مواد و روشها (و یا بخش مشابه)»، استفاده کنند. نویسندگان تنها در صورتی این امکان را خواهند داشت که با رعایت شفافیت، مسئولیت کامل اثر خود را بپذیرند و نسبت به محتوای مقاله پاسخگو باشند. ابزارهای هوش مصنوعی صلاحیت قرارگرفتن در میان نام نویسندگان را ندارد. انتشارات دانشگاه فردوسی مشهد، در موضوعات مربوط به نویسندگی، سرقت ادبی، شفافیت و مسئولیتپذیری کاملاً به معیارهای دیرینۀ دانشگاهی متعهد است؛ بنابراین نویسندگان ملزم به مستندسازی و بیان دقیق شیوۀ استفادۀ خود از هوش مصنوعی و مدل(های) زبانی بزرگ هستند.
سیاست نشریه در مواجهه با سرقت علمی
اعضای هیأت تحریریۀ نشریۀ پژوهشنامۀ ایرانی سیاست بینالملل اقدامات لازم را برای بررسی مقالات دریافتشده در مورد اصالت، قابلیت اطمینان اطلاعات ارائهشده و استفادۀ صحیح از استنادات و ارجاعات انجام میدهند. اعضای هیأت تحریریۀ نشریه یادآوری مینمایند که سرقت علمی امری غیرقابل قبول است و سیاستهای زیر را درصورت شناسایی سرقت علمی در هر یک مقالات ارسالشده به نشریه اعمال نموده و متناسب با آن اقدام لازم خواهند نمود.
سرقت علمی به هر شکل، از جمله نقل قول مستقیم یا نقل قول غیرمستقیم از بخشهای اساسی مقاله دیگران (بدون ذکر منبع)، «جازدن» مقالۀ دیگران بهعنوان مقالۀ خود، یا ارائۀ نتایج تحقیقات انجامشده توسط دیگران، بهنام خود، از نقطهنظر انتشار مقالات علمی امری غیراخلاقی بوده و غیرقابل قبول است. همۀ نویسندگان مقاله ارسالی باید اطمینان حاصل کنند که نسخۀ ارسالی، اثری بدیع و فارغ از هر یک از جنبههای سرقت علمی باشد. به همۀ نویسندگان مقالات ارسالی به نشریه توصیه میشود با استفاده از یکی از ابزارها و نرمافزارهای همانندجویی، میزان تشابه مطالب مقاله ارسالی با منابع موجود ارزیابی گردد. همۀ نویسندگان اطمینان حاصل نمایند که مقالۀ ارسالی قبلاً به زبان دیگری منتشر نشده باشد. همچنین مطمئن باشند که بهطور همزمان به نشریات دیگر ارسال نشود (ارسال همزمان به نشریه دیگر غیرقابل قبول است).
اگر هر یک از رفتارهای غیراخلاقی مورد اشاره، توسط هیأت تحریریۀ نشریه و یا توسط یکی از داوران تشخیص داده شود، مقاله بلافاصله رد میشود و هیأت تحریریه با نویسنده(ها) تماس گرفته تا توضیح مقتضی در آن مورد ارائه نمایند. اگر نویسنده(گان) در مدت زمان معقولی توجیه و پاسخ مناسب ندهند، سردبیر نشریات دیگر (در مورد ارسال همزمان به نشریۀ دیگر) و مؤسسۀ مربوطۀ نویسنده(گان) مطلع میشوند و نام نویسندگان در فهرست سیاه قرار گرفته و اجازۀ ارسال مقاله به نشریۀ پژوهشنامۀ ایرانی سیاست بینالملل از آنها سلب میشود.
اگر سرقت علمی پس از انتشار مقاله توسط فردی گزارش شود، موضوع توسط هیأت تحریریۀ نشریه بررسی میشود و اگر میزان سرقت علمی قابل توجه و غیرقابل اغماض باشد، مقاله از بایگانی نشریه خارج شده و به نهاد و سازمان مربوطۀ نویسنده اطلاع داده میشود و نام نویسندگان در لیست سیاه قرار میگیرد.