نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسنده
استاد مدعو گروه علوم سیاسی دانشگاه فردوسی مشهد
چکیده
از جمله دلایل تشکیل سازمان بریکس بحران‌های مالی و معضلات وابستگی به دلار است، به‌همین دلیل نیز کشورهای عضو این سازمان طی یک دهه گذشته تلاش نموده‌اند تا با انجام فرایندهایی که نام دلارزدایی بر آن نهاده شده است، قدرت بانک‌های مرکزی خود را افزایش دهند. ایران ازجمله کشورهایی است که عضو سازمان بریکس شده است و درعین‌حال تحت‌تأثیر تحریم و وابستگی به دلار قرار دارد. براین‌اساس، هدف پژوهش حاضر امکان‌سنجی دلارزدایی از اقتصاد ایران بر اساس عضویت در بریکس بر اساس نظریه دلارزدایی است. باتوجه‌به اینکه دو کشور چین و روسیه در حال استفاده از سامانه‌های مبادلات جهانی خود هستند و هر دو عضو بریکس نیز می‌باشند، این سؤال مطرح شده است که باتوجه‌به توافقنامه‌های اقتصادی بریکس عضویت در این سازمان برای ایران چه مزیت‌هایی ایجاد خواهد نمود و چگونه زمینه دلارزدایی برای ایران را فراهم خواهد آورد؟ فرضیه تحقیق نیز عبارت است از اینکه باتوجه‌به فعالیت سامانه‌های مبادلات جهانی چین و روسیه در مقابل سوئیفت، استفاده از زمینه همکاری اقتصادی بریکس بستر مناسبی برای دلارزدایی ایران دارد. جهت بررسی وضعیت موجود با استفاده از تکنیک سری زمانی اطلاعات بازه زمانی 1996 الی 2020 مورد تحلیل قرار گرفته است. یافته‌های پژوهش حاکی از آن است که عضویت در بریکس علاوه بر مهیا نمودن زمینه افزایش مبادلات اقتصادی، باتوجه‌به گستردگی کشورهای همکار در سامانه‌های چین و روسیه، بستر مناسبی نیز برای دلارزدایی از تجارت ایران فراهم خواهد آورد. درعین‌حال بایست توجه نمود که دلارزدایی به‌منزله کنار نهادن دلار به‌عنوان یک ارز در مبادلات بین‌المللی نیست و صرفاً به افزایش تنوع در سبد ارزی کشورها اشاره دارد.
کلیدواژه‌ها
challenges and analysis of expected results in Georgia. Economic analysis, 29(1), 63-67.
Arrieta, Johar. Florián, David. López, Kristian and Morales, Valeria. (2020). Policies for
Transactional De-Dollarization: A Laboratory Study, Serie de Documentos de Trabajo
Working Paper series, No: 2020-011.
Brandt, P., and Freeman, J. (2006). Advances in Bayesian Time Series Modeling and the
Study of Politics: Theory Testing, Forecasting, and Policy Analysis. Political Analysis, 14
(1), 1-36.
BRICS Business Council. (2020). Annual Report of 2020 on BRICS. https://brics-
russia2020.ru/images/114/83/1148381.pdf
Cakir, Selim. Atamanchuk, Maria. Al Riyami, Mazin, Sharashidze, Nia and Reyes,
Nathalie. (2022). Reducing Dollarization in the Caucasus and Central Asia: What Could
Help Make Further Progress, IMF Working Papers, No: WP/22/154.
Catão, Luis and Terrones, Marco. (2016). Financial De-Dollarization: A Global Perspective
and the Peruvian Experience, IMF Working Papers, No: WP/16/97.
Contreras, Alex. Gondo, Rocío. Ore, Erick and Forero, Fernando. (2019). Assessing the
impact of credit de-dollarization measures in Peru, Serie de Documentos de Trabajo
Working Paper series, No: 2019-005.
Desai, Radhika and Hudson, Michael. (2021). Beyond the Dollar Creditocracy: A
Geopolitical Economy, Valdai Papers, NO: 2021- 116.
Dettling, Marc. (2020). Applied Time Series Analysis, Institute for Data Analysis and Process Design, Zurich University.
Davis, Stuart. (2023). Sanctions as war: anti-imperialist perspectives on American geo-
economic, Published by Hayamarket Books.
Eichengreen, Barry and Flandreau Marc. (2009). The rise and fall of the dollar (or when did
the dollar replace sterling as the leading reserve currency?), European Review of Economic
History, 13 (3), 377–411.
Han, Z., and Paul, T. V. (2020). China’s Rise and Balance of Power Politics, The Chinese
Journal of International Politics, 13 (1), 1–26.
Huleppa, Alwar. (2023). The Statuses of De-Dollarization in the Indian Economy, Journal
of Emerging Technologies and Innovative Research, 10 (1), 326-332.
Galindo, Arturo and Leiderman, Leonardo. (2005). Living with Dollarization and the Route
to Dedollarization, Working Paper, No: 526, Inter-American Development Bank, Research
Department, Washington.
Gribina, Nico and Trushkin, Sergey. (2020). De dollarization as an Indicator of the
Formation of National-Oriented Public Policy, Advances in Economics, Business and
Management Research, 32 (128), 1085-1089.
Kievich, Advin. (2018). De-Dollarization of the World Economy as an Objective reality,
Repository of Polessky State University Paper, No: 336.
Johnson, Juliet. (2013). The Russian federation: International Monetary Reform and
Currency Internationalization, Asian Development Bank Working Paper, No: 2013-4.
Liu, Zongyuan Zoe and Papa, Mihaela. (2022). Can BRICS De-dollarize the Global
Financial System?, University Printing House, Cambridge.
Molodyko, Kirill. (2020). From Reserve Currencies to Reserves of Critical Goods:
Designing a New BRICS International Currency, BRICS Law Journal, 7 (4), 67-84.
New Development Bank (NDB). (2017). NDB’s General Strategy: 2017-2021. New
Development Bank. www.ndb.int/wp-content/uploads/2017/07/NDB- Strategy-Final.pdf
New Development Bank (NDB). (2019). Annual Report 2019. www.ndb.int/annual-report-
2019/
Parfinenko, Tamara. (2019). International Economic Integration of BRICS Countries–
Driver of Regional and Global Economic Growth, Advances in Economics, Business and
Management Research 22 (131), 426-431.
Plata, Patricia Alvarez and Herrero, Alicia García. (2007). To dollarize or de-dollarize:
Consequences for Monetary Policy, Asian Development Bank Working Paper, No: 2007-1.
Sarkar, Rumu. (2016). Trends in Global Finance: The New Development (BRICS) Bank,
Loyola University Chicago International Law Review, 13 (2), 89-103.
Sciortino, Raffaele. (2022), Internationalisation of the Renminbi Yuan and De-
dollarization, In: The US-China rift and its impact on globalization. Crisis, strategy,
transitions, published by Asterios Editore, Trieste,
Singh, Ridipt. (2023). Russia, India, and China Alliance – Towards balancing the world
order, Electronic Journal of Social and Strategic Studies, 3 (3), 328-350.
Shagina, Maria. (2022). Western financial warfare and Russia’s de-dollarization strategy:
How sanctions on Russia might reshape the global financial system, FIIA Briefing Paper,
No: 339.
Shagina, Maria. (2023) ‘Central Bank Digital Currencies and the implications for the global
financial infrastructure: the transformational potential of Russia’s digital rouble and
China’s digital renminbi’, FIIA Briefing Paper 329.
Congressional Research Service, No: 2021-885.
Yeyati, Eduardo Levy. (2021). Financial dollarization and de-dollarization in the new
millennium, Serie de Documentos de Trabajo Working Paper series, No 2021-38.
Weakliem, D. (2010). Time Series Analysis of Political Change. In: Handbook of Politics.
Handbooks of Sociology and Social Research. Springer, New York
)
ارسال نظر در مورد این مقاله