سیامک کریمی
چکیده
در سال‌های اخیر انجام اعمال یکجانبه به دلایل مختلفی از سوی دولت‌ها گسترش پیدا کرده است. به موازت این توسعه، رویه قضایی بین‌المللی و دکترین نیز هرچه بیشتر با چالش‌های مفهومی و عملی این اعمال درگیر شده‌اند. یکی از این چالش‌ها، چرایی التزام دولت‌ها به اعمال یکجانبه‌شان است. در این چارچوب، این پرسش مطرح است که برخلاف اعمال دو یا چندجانبه ...
بیشتر
در سال‌های اخیر انجام اعمال یکجانبه به دلایل مختلفی از سوی دولت‌ها گسترش پیدا کرده است. به موازت این توسعه، رویه قضایی بین‌المللی و دکترین نیز هرچه بیشتر با چالش‌های مفهومی و عملی این اعمال درگیر شده‌اند. یکی از این چالش‌ها، چرایی التزام دولت‌ها به اعمال یکجانبه‌شان است. در این چارچوب، این پرسش مطرح است که برخلاف اعمال دو یا چندجانبه که در قالب پیمانهای بین‌المللی متبلور شده و در آن‌ها تعهد هر دولت به اتکای تعهد طرف مقابل بنا میشود، در غیاب طرف یا طرفهای مقابل، تعهد ناشی از عمل یکجانبه برچه اساسی ساخته و با چه توجیهی الزامآور شناخته میشود. این مقاله، ضمن بررسی همه نظریههای ارائه شده در پاسخ به پرسش فوق و پرتوافکنی بر اختلافنظر دیوان بین‌المللی دادگستری و کمیسیون حقوق بین‌الملل در این خصوص، تلاش کرده تا این نظریهها را با رویه قضایی و دولتی موجود انطباق دهد. یافتههای این مقاله مویّد آن است که از میان این نظریههای متکثر، نظریه اراده دولت، به واسطه جایگاه استعلایی دولت در ساختار حقوق بین‌الملل، قابل دفاعترین نظریه است.
علیرضا ابراهیم گل؛ سیامک کریمی
چکیده
پنج‌هزار گونه اقلیت در سراسر جهان زندگی می‌کنند. نگاهی به نقشه پراکندگی این اقلیت‌ها به خوبی نشان می‌دهد که آن‌ها در مناطق بحران‌خیز جهان جا گرفته‌اند. یکی از جدی‌ترین و جدیدترین رویدادهایی که حول موضوع اقلیت‌ها در حقوق بین‌الملل شکل گرفته است، خواست «جدایی یکجانبه» از جانب آن‌هاست؛ یعنی جدایی که با رضایت دولت مادر همراه نیست. ...
بیشتر
پنج‌هزار گونه اقلیت در سراسر جهان زندگی می‌کنند. نگاهی به نقشه پراکندگی این اقلیت‌ها به خوبی نشان می‌دهد که آن‌ها در مناطق بحران‌خیز جهان جا گرفته‌اند. یکی از جدی‌ترین و جدیدترین رویدادهایی که حول موضوع اقلیت‌ها در حقوق بین‌الملل شکل گرفته است، خواست «جدایی یکجانبه» از جانب آن‌هاست؛ یعنی جدایی که با رضایت دولت مادر همراه نیست. جدایی کوزوو از صربستان، درخواست جدایی اقلیم کردستان از عراق و درخواست جدایی کاتالونیا از اسپانیا از جمله نمونههای آشکار این وقایع به شمار میروند. موضع حقوق بین‌الملل درباره این جداییها چیست؟ آیا این جداییها مشروع هستند؟ نظریه «جدایی چاره‌ساز» از جمله نظریههایی است که تلاش کرده تا به این پرسشها پاسخ بدهد. بنا به این نظریه، آنجا که پایان بخشیدن به نقض فاحش حقوق بشر جز با جدایی بخشی از سرزمین دولت مادر حاصل نمیآید، ناگزیر باید حق بر جدایی را به رسمیت شناخت. این نوشتار تلاش میکند بدون آن که به مشروعیت جدایی یکجانبه بپردازد، صحت و اعتبار نظریه جدایی چاره‌ساز را از منظر حقوق بین‌الملل مورد سنجش قرار دهد. به نظر میرسد این نظریه با اصول حقوق بین‌الملل سازگار نیست.
